648 01643948n

Wat als Horizontaal Toezicht door externe tax assurance specialisten zou zijn beoordeeld, zoals ook de AFM objectief en met inzet van deskundigheid publieke accountants beoordeelt? Wat zouden de conclusies zijn geweest over het effectief functioneren?

Het verbeteren van de kwaliteit van controles van accountantsorganisaties gaat volgens het rapport van de AFM van 28 juni 2017 te langzaam. Eind 2014 is met een veranderprogramma gestart inzake gedrag, cultuur en governance. Dezelfde basiselementen heeft ook Horizontaal Toezicht. Bij de Big4 zijn 19 van de 32 onderzochte controles ontoereikend geacht om te komen tot de controleverklaring, omdat de effectieve werking van interne beheersingsmaatregelen onvoldoende waren gecontroleerd.

Hoe verhoudt dit met Horizontaal Toezicht? 

De directie van de Belastingdienst heeft aan de Belastingdienst Domein Onderzoek de opdracht verstrekt om de individuele klantenbehandeling te onderzoeken. Dat is niet 'echt' een objectief onderzoek.

De compliancedoelstelling van de Belastingdienst ziet toe op de fiscale naleving en de bereidheid tot naleving. Het rapport ‘Onderzoek Grote Ondernemingen’ van juni 2017 behandelt de invloed van de werkrelatie, transparantie, fiscale beheersing en de fiscale strategie op het nakomen van fiscale verplichtingen van Grote Ondernemingen onder andere bij Horizontaal Toezicht. Het is daarbij essentieel dat er een beheersysteem bestaat dat alle fiscale risico's signaleert, vervolgens deze risico's met de Belastingdienst deelt en dat de onderneming zich onthoudt van agressieve belastingplanning.

Circa 350 bedrijven zijn onderzocht en geconstateerd is dat een goede onderlinge werkrelatie resulteert in meer transparantie en verbeterde fiscale beheersing. In het onderzoek wordt ook vastgesteld dat 53% van de grote organisaties bevestigt dat haar fiscale strategie en alle relevante fiscale risico’s niet actief worden gedeeld met de Belastingdienst.

Slechts 38% zegt bevindingen uit eigen monitoring te delen, 43% doet dit niet. 49% van de ondernemingen geeft aan dat de processen niet formeel zijn beschreven in een handboek of stelt dat fiscale risico’s niet in de procesbeschrijvingen zijn opgenomen.

Een minderheid van de klantcoördinatoren is van mening dat de organisatie actief de fiscale strategie (22%), alle relevante fiscale risico’s (28%) en de bevindingen uit de eigen monitoring (16%) met de Belastingdienst deelt.

Slechts bij 43% van de ondernemingen zijn formele interne controles in hun procesbeschrijvingen opgenomen, 34% geeft aan dat dit niet is gebeurd. 49,7% van de ondernemingen zegt dat de monitoring niet vastligt in een plan en 50% van de ondernemingen meldt dat fiscale KPIs afgeleid uit fiscale doelstellingen ontbreken.

Ik concludeer dat de werkrelatie op basis van vertrouwen, begrip en transparantie ontbreekt. Externe tax assurance specialisten zouden dit onderzoek over moeten doen waarbij ook een objectieve toetsing moet plaatsvinden over de methode(n) van boekenonderzoek en of met innovaties verbeteringen kunnen worden gerealiseerd. Dus toetsen van de performance van de Belastingdienst.

Het huidige onderzoek voelt meer aan als 'window dressing' waarbij de gezamenlijke focus op basis van de bevindingen meer ligt in het onderhandelen over de verschillen in inschatting van de risico’s die wel - in beperkte mate weliswaar - met elkaar actief worden gedeeld. Horizontaal toezicht treft dan niet het doel wat daarmee ooit is beoogd.


Written by Richard Cornelisse
 Richard LinkedIn

Richard advises multinational businesses in improving the efficiency and effectiveness of their Indirect Tax Function and Tax Control Framework.

He started his career as a manager at Arthur Andersen and then became a partner in EY where I led the indirect tax performance team for Netherlands and Belgium. Currently he is a senior managing director of KEY Group.

Richard has over 20 years’ experience advising clients on international VAT issues. He is specialized in the tax aspects of financial transformations, shared service centre migration, and post merger integration work. Richard is also somewhat of a mentor, giving back to the profession. If you are interested in conversation and discussion, please feel free to contact him.